یکی از سوالات رایج در رویدادهای استارتاپی، همین است که ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها چیست و چگونه انجام می‌شود. پاسخ دادن به این سوال اما جواب مشخصی ندارد و به عوامل مختلفی وابسته است. مشکل این است که برای ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها یک فرمول واحد نداریم و باید آن را به صورت نسبی و با دقت پایینی انجام دهیم. در نتیجه، جواب‌ها همیشه یکسان نیستند و این مسئله را باید پذیرفت.
ارزش‌گذاری استارتاپ چیست؟
ارزش‌گذاری استارتاپ فرآیندی است که در آن با در نظر گرفتن چندین عامل مختلف، ارزش کلی استارتاپ مورد محاسبه قرار می‌گیرد. از جمله این موارد می‌توان به عرضه و تقاضا، تخصص افراد حاضر در تیم، ارزش ایده و احتمال جذب سرمایه اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: خصوصیات تیم‌های خوب برای فرشتگان سرمایه‌گذار
انواع ارزش در استارتاپ
استارتاپ یک مفهوم جامع است و باید برای ارزش‌گذاری آن، جنبه‌های مختلفش را در نظر گرفت. در این قسمت قصد داریم انواع ارزش استارتاپ را مختصراً معرفی کنیم:
ارزش بازار:
ارزش بازار برابر است با قیمتی که بر اساس عرضه و تقاضا در زمینه فعالیت استارتاپ مشخص می‌شود.
ارزش اقتصادی:
حداکثر قیمتی که سرمایه‌گذاران یا خریداران برای یک شرکت در نظر می‌گیرند و حاضرند آن را بپردازند.
ارزش ذاتی:
مجموع تمام دارایی‌های مشهود و نامشهود یک شرکت است که از طریق تحلیل‌های بنیادی محاسبه می‌شود.
ارزش منصفانه:
قیمتی منطقی که از طرف فعالان بازار تعیین می‌شود و فروشنده و خریدار در آن با هم توافق دارند.
بیشتر بخوانید: چگونگی سرمایه گذاری در استارتاپ ها
دلایل ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها
داستان همه استارتاپ‌ها در بهترین نقطه ممکن به پایان نمی‌رسد. برخی از آن‌ها نمی‌توانند به صورت انفرادی به فعالیت خود ادامه دهند و ادغام می‌شوند. برخی در راه تامین سرمایه مجبور می‌شوند بخشی از مالکیت خود را به سرمایه‌گذاران بدهند و به صورت شراکتی اداره شوند. برای ایجاد هر نوع تغییری از این دست، باید ارزش استارتاپ مشخص باشد. برای انجام این فرآیندها، لازم است که استارتاپ ارزش مشخصی داشته باشد تا محاسبات مربوط به سهام و فروش آن به صورت مالی تعریف شوند. البته این تمام کاربردهای ارزش‌گذاری استارتاپ آن نیست. هیچ سرمایه‌گذاری بدون دانستن ارزش استارتاپ حاضر به سرمایه‌گذاری در آن نخواهد بود.
بیشتر بخوانید: چگونه سرمایه‌گذارها را مجاب به سرمایه‌گذاری کنیم؟ | موفقیت در جذب سرمایه
روش‌های افزایش ارزش استارتاپ
رعایت برخی نکات می‌تواند به شکل خیره‌کننده‌ای ارزش استارتاپ شما را افزایش دهد. سرمایه‌گذاران پیش از سرمایه‌گذاری برای شما مدام اصطلاحاً تو سر مال می‌زنند و می‌خواهند ارزش آن را پایین بیاورند. اما پس از سرمایه‌گذاری، ترجیح می‌دهند که ارزش استارتاپ را بالاتر نشان دهند.
با احتساب این موارد، شما باید سعی کنید در همه حال ارزش استارتاپ خود را بالاتر نشان دهید. یکی از روش‌های افزایش ارزش استارتاپ در ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها این است که از تیمی قدرتمند استفاده کنید. هرچند از آن‌جا که استارتاپ‌ها احتمالاً در فازهای اولیه خود نمی‌توانند هزینه استخدام چنین افرادی را بپردازند؛ اما داشتن آن‌ها نعمت است.
راه دیگر، ثبت مالکیت فکری ایده است. همان‌طور که ذکر شد، ارزش استارتاپ مشتمل بر عوامل مختلفی است. برخی از دارایی‌های استارتاپ‌ها مشهود و برخی نامشهود هستند. مالکیت فکری ایده، یکی از بزرگ‌ترین دارایی‌های غیرمشهود یک استارتاپ است که می‌تواند ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها را تا حد زیادی تغییر دهد.
مسئله بعدی، مقایسه با رقبا است. اگر رقیب شما پس از سه سال فعالیت به ارزش X رسیده است، شما نباید ارزش کار خود را کمتر از X نشان دهید. در واقع، نتیجه فعالیت رقیب شما، سندی است بر ارزشمندی کار شما.
منابع:
How does an early-stage investor value a startup? : Seedcamp
Startup Valuation — The Ultimate Guide to Value Startups 2020 | by Pro Business Plans | Medium
